Ponad 500 lat kontaktów Portugalii z Azją pozostawiło trwały ślad w kulturze zarówno krajów Dalekiego Wschodu, jak i samej Portugalii. Muzeum Wschodu w niebanalny sposób pokazuje rezultat tej koegzystencji.

Muzeum Fundacji Orientu działa od 2008 r. Zbiory zgromadzone w tym miejscu podzielone są na dwie części: Kolekcję Portugalskiej Obecności w Azji oraz Kolekcję Kwok On.

Pierwsza z nich liczy ponad tysiąc eksponatów. Składają się na nią m.in. misternie zdobione chińskie i japońskie parawany. Do najciekawszych należą nanban – swoista kronika obrazkowa dokumentująca pierwsze kontakty cywilizacji japońskiej z europejską.

Parawany nanban

Malowidła na parawanach ukazują w dość przerysowany, karykaturalny sposób, jak mieszkańcy XVI-wiecznej Japonii postrzegali przybyłych do ich ojczyzny Portugalczyków.

Nanban w języku japońskim oznacza „barbarzyńca z południa”.

Nietrudno sobie wyobrazić zdumienie Japończyków na widok wysiadających z okrętów ludzi. Sporo uwagi na malowidłach poświęcono czarnym szatom księży oraz innym szczegółom ubioru członków portugalskiej ekspedycji. Uwadze japońskich artystów nie uszły anatomiczne szczegóły różniące rasę białą i żółtą, stąd np. widoczna na obrazach przerysowana wielkość nosów podróżników.

Z uwagą odnotowano również obecność przywiezionych na portugalskich statkach zwierząt, takich jak żyrafy oraz słonie czy konie. Nigdy wcześniej nie oglądano ich na wyspach.

Warto zwrócić uwagę na część ekspozycji ukazującą działalność katolickich misjonarzy przybyłych do Japonii i Chin. Aby zbliżyć się do swoich nowo pozyskanych „owieczek”, księża niejednokrotnie zmieniali swoje fryzury i ubiory na bardziej orientalne. Wśród eksponatów można zobaczyć m.in. szaty liturgiczne skrojone na wschodnią modłę, wykorzystujące egzotyczną ornamentykę.

Ciekawym przykładem oddziaływania sztuki portugalskiej na kulturę Orientu jest trzyczęściowa przenośna kapliczka z początku XVII w. Powstała w szkole założonej przez jezuitów w Nagasaki. W środkowej części przedstawia św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus na ramieniu, zaś boczne skrzydła ozdobione są ornamentami typowymi dla Azji, ciekawą techniką złoconej laki (żywicy sumaka lakowego, zmieszanej ze sproszkowanym metalem).

Pośród eksponatów wyróżnia się rzadko spotykana kolekcja inro – pojemniczków na leki. Oglądając te małe dzieła sztuki, niełatwo się domyślić, że służyły jedynie do przechowania pigułek czy leczniczych mikstur. Innym rarytasem wśród zbiorów muzeum jest odtworzona postać samuraja z kompletną zbroją z XVIII w. Obok podziwiać można miecze i noże wchodzące w skład uzbrojenia samuraja. Sporą część kolekcji zajmują także meble wytworzone w innej portugalskiej kolonii – w Goi (obecnie będącej częścią terytorium Indii). Licznie reprezentowana jest także ceramika z Chin.

Nazwa drugiej kolekcji, Kwok On, pochodzi od nazwiska jej ofiarodawcy. Zbiór określa się także jako „Bóstwa Azji”. To obowiązkowy punkt zwiedzania dla zainteresowanych religiami Orientu: buddyzmem, islamem, hinduizmem i wszelkimi ich odmianami.

Kilkanaście tysięcy eksponatów wchodzących w skład tej części muzealnych zbiorów zostało ułożonych w porządku, który obrazuje wzajemne wpływy największych religii świata. Kwok On określana jest przez wielu historyków sztuki jako jedna z najważniejszych europejskich ekspozycji o tej tematyce.

Muzeum oferuje bogaty program kulturalny: koncerty, przedstawienia i różnorodne kursy, dlatego warto śledzić kalendarium na stronie internetowej. Na szóstym, ostatnim piętrze budynku otwarto restaurację (#o). Oprócz orientalnych dań, jej zaletą są niewątpliwie widoki na Tag, które roztaczają się za szeroką, przeszkloną ścianą.

Więcej zdjęć i informacji na temat tego muzeum znajdziecie tutaj

 

Nazwa:                              Muzeum Orientu (Museu do Oriente)

Adres:                              Avenida Brasília, Doca de Alcântara (Norte)

Telefon:                           +351-213585200

Strona internetowa:          www.museudooriente.pt

Dni i godziny otwarcia:    pn, śr.–czw. 10.00–18.00, pt. 10.00–22.00

Ceny:                              0-5 lat: gratis, 6-12 lat: 2€, dorośli: 6€, 65 lat i >: 3,50€, studenci: 2,5€, rodzina (2 dorosły+3 dzieci do 18

                                      r.ż): 14€, pt. 18.00–22.00 wstęp wolny

Dojazd autobusem:         714, 738, 742 (Alcântara Mar)

Dojazd tramwajem:         15E , 18E (Museu Oriente)

Dojazd pociągiem:          pociąg podmiejski Linha Cascais (Alcântara) lub Linha da Azambuja (Alcântara-Terra)

Gdzie można zjeść:         restauracja na 6 p. muzeum (czynna 12.00-15.00), kawiarnia 10.00-18.00 (pt. 10.00-22.00)